کنجکاوی جنسی نوجوانی و اختلال چشم چرانی بزرگسالی
چگونه می توان بین کنجکاوی جنسی و چشم چرانی تفاوت قائل شد؟ خانمی سوال کرده اند که پسر بچه ۱۵ ساله ایشان بصورت پنهانی از حمام رفتن خاله و دختر دایی اش عکس و فیلم گرفته و مادر بصورت اتفاقی متوجه شده است و به شدت نگران بود که چرا چنین اتفاقی افتاده است و چطور باید از ادامه رفتار پیشگیری کند؟
باید به این مادر حق داد که از این رفتار فرزندش دچار شوک شده و نگرانی بسیار زیادی پیدا کرده باشد. اما آنچه اهمیت دارد برخورد مناسب با این رفتار می باشد تا کمک کند، تغییر رفتار رخ دهد. در سنین بلوغ و حوالی آن به دلیل ترشح هورمونهای جنسی و تغییرات ناشی از آن و ایجاد و تکامل میل جنسی، طبیعی است که بچه ها کنجکاوی های جنسی پیدا می کنند.
اگر زمینه پاسخگویی و رفع کنجکاوی های جنسی به درستی در بستر خانواده فراهم شده باشد بچه با سوالاتی که از والدین می نماید و اطلاعات درستی که در این بستر دریافت می کند پاسخ مناسبی به کنجکاوی هایش دریافت می نماید. و نیاز نمی بیند جای دیگری یا به شکل دیگری دنبال پاسخ برای سوالات ذهنی اش در این زمینه باشد. متاسفانه به دلایل فرهنگی در اکثر خانواده ها چنین بستری فراهم نیست. و به همین دلیل بچه ها مجبورند پاسخ سوالات خود را از منابع دیگری به دست بیاورند که احتمالا از نظر اعتبار و درستی اطلاعات نیز قابل بررسی نیستند.
گاهی اوقات این کنجکاوی ها منجر به دید زدن مخفیانه بستگان نزدیک و حتی مادر یا خواهر می شود. یا حتی رفتن سراغ فیلمهای پورنوگرافی و جستجوی تصاویر برهنه زنان یا تصاویر رابطه جنسی در فضای مجازی. بطور معمول بچه ها این کارها را مخفیانه و بدون اطلاع والدین و دیگران انجام می دهند تا با پیامدهای منفی روبرو نشوند.
والدین چگونه با کنجکاوی جنسی فرزند برخورد کنند؟
در هنگام مواجهه با چنین رفتارهایی والدین باید بدون نگرانی و بدون آنکه واکنش بدی داشته باشند با فرزند خود به گفتگو بنشینند یا اگر برایشان چنین گفتگویی سخت است فرزندشان را پیش یک مشاور ببرند تا با او صحبت شود.
در این گفتگو پدر و مادر به دنبال سنجش میزان اطلاعات جنسی فرزند و منابعی که در اختیار اوست هستند. هدف بعدی آگاهی دادن به فرزند راجع به چگونگی مواجهه با نیازهای جنسی است. ایشان سعی می کنند تا برخی آموزشها را به فرزند خود بدهند از جمله اینکه هر فردی دارای حریم خصوصی است و باید این حریم خصوصی محترم شمرده شود.
فرزند باید بداند بدون رضایت افراد اجازه ورود به حریم خصوصی انها را ندارد و خود نیز باید حریم خصوصی خویش را پاسداری نماید تا کسی بدون رضایت او وارد این حریم نشود. همچنین باید یاد بگیرد در موقعیتهایی که باعث می شود تحریک شود تا بدون اطلاع افراد به اندام آنها یا رفتارهای جنسی انها نگاه کند قرار نگیرد و با تقویت کنترل درونی از بروز چنین رفتارهایی پرهیز کند. او باید راههای درست مواجهه با میل جنسی و نیازهای جنسی را یاد بگیرد.
آیا به راحتی می توان برچسب چشم چرانی زد؟
معمولا نگرانی والدین این است که چنین رفتارهایی بصورت چشم چرانی یا اختلال جنسی بروز نکند. باید توجه داشت وجود عوامل کمک کننده ای چون پریشانی روانی (احساس گناه، خجالت شدید، سرخوردگی شدید جنسی، احساس تنهایی)، بیماریهای روانپزشکی دیگر، بیش فعالی جنسی، تکانشگری جنسی و مشکلات سلامت روان در کنار تجربه موقعیتهایی که می توان بدون اجازه بدن برهنه افراد را دید یا فعالیتهای جنسی انها را مشاهده کرد می تواند منجر به ایجاد اختلال چشم چرانی یا ویوریسم شود.
به همین دلیل صرف داشتن کنجکاوی جنسی و داشتن چند نوبت از این رفتارها منجر به تشخیص نمی شود بلکه حداقل سن تشخیص چشم چرانی ۱۸ سالگی می باشد. و حداقل ششماه علایم و رفتارهای چشم چرانی باید مستمر ادامه داشته باشد.
چه چیزی باعث چشم چرانی می شود؟
هنوز به درستی معلوم نیست چه عواملی باعث بروز چشم چرانی می شوند ولی برخی کارشناسان معتقدند در ابتدا افراد چشم چران بصورت اتفاقی در موقعیتی قرار گرفته اند که بدن برهنه فرد یا رفتار جنسی او را ببینند، تجربه هیجانی فرد و سایر عوامل زمینه ای ادامه مشاهده رفتار را تقویت و مداوم می کند تا جاییکه رفتار فراتر از آنچه که از نظر فرهنگی قابل قبول یا عادی تلقی می شود، آسیب شناسی می گردد.
عوامل اصلی موجب بیماری چشم چرانی شناخته نشده اند ولی سو مصرف مواد، سو استفاده جنسی و بیش فعالی جنسی بعنوان عوامل زمینه ساز این بیماری ذکر شده اند.
آیا چشم چرانی درمان می شود؟
چشم چرانها معمولا تمایلی به درمان ندارند ولی آنهایی که وارد درمان می شوند، با احتمال بالایی می توانند مشکل خود را برطرف کنند.
برای درمان در رفتار درمانی فرد یاد می گیرد که انگیزه را برای تماشای قربانیان غیر آگاه کنترل کند، و همچنین راههای قابل قبول تری را برای ارضای نیاز جنسی پیدا کند.
در درمان شناختی بدون تجزیه و تحلیل دلیل و چرایی رفتار، تغییر رفتار بیمار هدف قرار می گیرد. اگرچه درمان قادر به تغییر ترجیح جنسی فرد نیست، اما می تواند رفتار ناخواسته ناشی از آن را مهار کند.
روانکاوی سعی در تعیین تجربه ناخودآگاه آسیب زا دارد که در وهله اول باعث ایجاد چنین رفتاری شده است. کشف این دانش ناخودآگاه به فرد این امکان را می دهد تا آسیب وارده را به شکلی عقلانی و عاطفی درک کند، و به دنبال آن بتواند مشکلات خود را رفع کند.
بطور معمول افراد چشم چران تمایلی به درمان ندارند و معمولا وقتی درگیر مشکلات قانونی می شوند از طریق پلیس یا خانواده برای درمان تحت فشار قرار می گیرند. چشم چرانی جزو دسته ناهنجاریهای جنسی طبقه بندی می شود. بطور معمول این اختلال در زنان شیوع ندارد و بیشتر مردان درگیر آن هستند. اگر با کنجکاویهای جنسی دوران نوجوانی درست روبرو شویم بطور معمول به چشم چرانی ختم نخواهند شد.
لینک مطلب در سایت موسسه خانواده سلامت بنیان